زمان تقریبی برای مطالعه: 5 دقیقه

سرمایه‌گذاری و کار در بازارهای مالی همواره با ریسک همراه بوده است. هر سرمایه‌گذار باید به یاد داشته باشد که علاوه بر امکان کسب سود، احتمال ضرر و حتی از دست دادن کل سرمایه نیز وجود دارد. بنابراین، قبل از شروع به سرمایه‌گذاری، مهم است که تصمیم بگیرید چه میزان ریسک برای رسیدن به اهدافتان می‌پذیرید. در این مقاله از اوتت به بررسی ریسک‌پذیری و مدیریت ریسک‌ها و کاهش زیان‌ها خواهیم پرداخت.

ریسک چیست؟

ریسک به معنای احتمال از دست دادن بخشی یا تمام سرمایه‌گذاری شماست. هدف اصلی هر سرمایه‌گذار، کاهش ریسک‌ها و محدود کردن زیان‌های احتمالی به حداقل قابل قبول است.

مدیریت ریسک چیست؟

مدیریت ریسک، به نوعی نشان‌دهنده‌ی رویکرد فردی سرمایه‌گذار به ریسک‌های موجود در فعالیت‌های مالی اوست. این پروفایل تحت تاثیر شخصیت، اهداف، و دوره‌ی زمانی سرمایه‌گذاری تعیین می‌شود.

بیشتر بخوانید: هنر مدیریت ریسک و پاداش: مسیر حرفه‌ای به‌سوی موفقیت مالی

انواع مدیریت ریسک

1. محافظه‌کارانه (Conservative) 
   • این رویکرد نشان‌دهنده‌ی این است که سرمایه‌گذار حاضر به پذیرش ریسک‌های بالا نیست و با سود کمتری از سرمایه‌گذاری راضی است.
   • هدف اصلی این دسته از سرمایه‌گذاران، جبران تورم و حفظ سرمایه است.
   • این افراد معمولاً شخصیتی آرام و متوازن دارند و هرگونه ضرر را جدی می‌گیرند. انتخاب ابزارهای سرمایه‌گذاری برای آن‌ها فرآیندی دقیق و زمان‌بر است.
2. متعادل (Moderate) 

• در این رویکرد، سرمایه‌گذار حاضر است ریسک‌هایی را بپذیرد تا سودآوری بیشتری داشته باشد.
• ضررهای کوتاه‌مدت برای این افراد طبیعی است و به دنبال فرصت‌هایی هستند که در بلندمدت سود بیشتری ایجاد کند.
• سود کم برای آن‌ها رضایت‌بخش نیست و به دنبال روش‌هایی برای افزایش سود هستند، حتی اگر این کار با ریسک بیشتری همراه باشد.

1. پرریسک (Aggressive) 

• این رویکرد مناسب افرادی است که به ریسک‌پذیری بالایی دارند. آن‌ها حاضرند بخشی از سرمایه خود را از دست بدهند تا در کوتاه‌مدت سودهای چشمگیری کسب کنند.
• این افراد در زندگی روزمره نیز به تصمیم‌گیری سریع و ریسک‌پذیر معروفند. ضرر کردن بخشی از سرمایه برای آن‌ها بخشی از کار است و تأثیری بر پروژه‌های آینده‌شان ندارد.
• هدف اصلی آن‌ها، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرریسک است که پتانسیل بازدهی بالایی دارند.

عوامل مؤثر بر مدیریت ریسک

• روانشناسی سرمایه‌گذار : شخصیت، تحمل ریسک و واکنش به ضرر.
• سن : معمولاً افراد جوان به دلیل زمان بیشتر، ریسک‌پذیرترند.
• تجربه و تخصص : دانش و تجربه در بازارهای مالی نقش مهمی در انتخاب استراتژی دارد.
• دوره‌ی زمانی : مدت زمانی که سرمایه‌گذار قصد دارد برای رسیدن به هدف خاصی صرف کند.
• اندازه‌ی پرتفوی سرمایه‌گذاری : میزان سرمایه‌ی موجود.
• مدیریت پول : نحوه‌ی تخصیص و مدیریت منابع مالی.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره روانشناسی بازارهای مالی

چگونه مدیریت ریسک خود را تعیین کنیم؟

هدف اصلی تعیین مدیریت ریسک، بررسی این است که آیا سرمایه‌گذار به ریسک‌پذیری برای مسائل مالی تمایل دارد یا خیر. اگر فردی بدون تجربه، آماده‌ی پذیرش هر نوع ریسکی باشد، این موضوع می‌تواند مشکل‌ساز شود؛ زیرا از دست دادن سریع سرمایه می‌تواند به آینده‌ی سرمایه‌گذاری او لطمه بزند.

برای تعیین مدیریت ریسک، آزمون‌های خاصی وجود دارد که شامل پرسش‌هایی است که باید بر اساس احساسات و تجربیات شخصی پاسخ داده شوند. صداقت در پاسخ‌گویی بسیار مهم است، زیرا تنها این روش می‌تواند بهترین استراتژی سرمایه‌گذاری را برای شما مشخص کند.

نمونه‌ی سوالات آزمون مدیریت ریسک

1. کدام گزینه بیشترین توصیف‌کننده‌ی اهداف سرمایه‌گذاری من است؟
   • الف) سرمایه‌گذاری باید ایمن باشد؛ هدف من حفظ پول است.
   • ب) سرمایه‌گذاری باید درآمد منظمی ایجاد کند.
   • ج) سرمایه‌گذاری باید دائماً رشد کند؛ درآمد منظم ضروری نیست.
2. من برای چه مدت سرمایه‌گذاری می‌کنم؟ 

• الف) کوتاه‌مدت، تا بتوانم پول را برداشت کنم و برای مقاصد دیگر استفاده کنم.
• ب) تا ۵ سال.
• ج) بیش از ۴ سال.

1. چه میزان سود سالانه برای من رضایت‌بخش است؟ 

• الف) تا ۵٪.
• ب) تا ۱۵٪.
• ج) بیش از ۲۰٪.

1. کدام عبارت بهترین توصیف‌کننده‌ی نگرش من به ریسک است؟ 

• الف) فکر می‌کنم سرمایه‌گذاری نباید ارزش کاهشی داشته باشد.
• ب) از دست دادن بیش از ۲۰٪ از پرتفوی من به این معناست که کاری اشتباه انجام داده‌ام و باید استراتژی را تغییر دهم.
• ج) از دست دادن ۲۵-۳۰٪ از پرتفوی برای من نگران‌کننده نیست، زیرا به زودی این ضرر را با سود جبران خواهم کرد.

1. چقدر زمان می‌خواهم صرف مدیریت پرتفوی خود کنم؟ 

• الف) حداقل زمان ممکن، زیرا نمی‌خواهم در مورد سرمایه‌گذاری مطالعه کنم.
• ب) یک یا دو بار در ماه.
• ج) آماده‌ام همیشه روی سرمایه‌گذاری‌هایم کار کنم.

بیشتر بخوانید: سواد مالی چیست و چگونه به مدیریت بهتر پول کمک می‌کند؟

تفسیر نتایج

• اگر بیشتر گزینه‌های “الف” را انتخاب کرده‌اید، پروفایل شما محافظه‌کارانه است.
• اگر بیشتر گزینه‌های “ب” را انتخاب کرده‌اید، بهتر است پرتفوی خود را متنوع کنید.
• اگر بیشتر گزینه‌های “ج” را انتخاب کرده‌اید، آماده‌اید تا ریسک‌های بیشتری را بپذیرید و به سمت سرمایه‌گذاری‌های پرریسک بروید.

جمع‌بندی

تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری نیازمند در نظر گرفتن عوامل متعددی است. ریسک به طور مستقیم با سودآوری سرمایه شما مرتبط است:

ریسک بالا = سود بالا ، ریسک کم = سود کم

علاوه بر تعیین اهداف و وظایف سرمایه‌گذاری، باید میزان سرمایه و ریسک‌هایی که حاضرید بپذیرید را نیز مشخص کنید. کسب سود سریع و زیاد آرزوی همه‌ی سرمایه‌گذاران تازه‌کار است، اما تجربه نشان می‌دهد که در سال‌های اولیه، یادگیری نحوه‌ی جلوگیری از ضررهای سنگین اهمیت بیشتری دارد. پس ابتدا به دنبال حفظ سرمایه باشید و سپس به فکر افزایش و آن باشید.